Jeofizik Mühendisi Prof.Dr.Ahmet ERCAN Bulanık depreminin önümüzdeki süreçte yaratabileceği etkileri kendi web sitesinde şu şekilde değerlendi;
22 Şubat 2011 Salı günü Muş Bulanık ilçesinde 4 ile 4,5 arasında ardı ardına 6 tane deprem, 33 tane depremcik olmuştur. Depremlerin ilki 0836’da 4,1 olarak gerçekleşmiş, 11.11’de 4,5’a varmış, sonradan küçülme eğilimine girmiştir. Ardından büyük deprem gelmese bile depremlerin en az 7 gün sürmesi beklenmektedir.
MUŞ-BULANIK DEPREMİ M=4,6, 2011-02-22
Prof. Dr. Övgün Ahmet ERCAN
İTÜ Jeofizik Mühendisliği Bölümü
0532 321-0691
22 Şubat 2011 Salı günü Muş Bulanık ilçesinde 4 ile 4,6 arasında, ardı ardına 7 tane öncü, ayrıca 23 Şubat’a dek süren 32 tane artçı deprem olmuştur. Depremlerin ilki 08:36’da 4,1 olarak gerçekleşmiş, 11.11’de 4,6’a varmış, sonradan küçülme eğilimine girmiştir. Ardından büyük deprem gelmese bile artçı depremciklerin en az 7 gün sürmesi beklenmektedir. Kaldı ki 24 Şubat’ta sönme eğilimine girmiştir.
Bulanık, Kuzey Anadolu Kırığının Karlıova ile Van Gölü arasındaki uzantıda yer alır. Deprem üreten Bulanık Kırığı, Murat Irmağı-Karasu kavşağı ile Bulanık Gölü arasında 20 km boylu olup geçmişte M=5,2+1982; M=6,3+1903 depremlerini üretmiştir. Bugün olan depremlerin tümü gölün güney kıyısında olup, eğer kırık boyuna bakılırsa, M=6,4’den daha büyük bir deprem üretme olasılığının az olduğu görülmektedir. Bu bölgeyi geren yer kabuğu güçleri karmaşık olduğundan çoğu kırık Kuzey Anadolu Kırığı doğrultusuyla uyumlu iken, odaktan 30 km Doğuda yer alan sol atımlı Malazgirt kırığı kuzey-doğu yönelimli olup 1907’de M=6,3’lük deprem üretmiştir. Murat ırmağının depremlerle 15 km’lik atım kazanmış olması bu bölgede geçmişte 6’dan büyük depremlerle sınandığını göstermektedir.
Muş ili batıda Kuzey Anadolu Kırığı etkisinde iken, doğusu, Muş Bindirmesinin sıkıştırması altındadır.
Bu bölge, 19 yıldır büyük deprem üretememektedir. Hemen komşu Malazgirt’te 5,7+1012; 5,5+1892; 6,3+1907; 6,7+1903 depremleri olmuştur.
DAK yan kolu üzerinde 8 Mart 2007 14:35’de, 5 km derinde olan 4.8 lik depremin 2 tane öncü depremi vardır. 10 Mart 2007 01:24’de, yine 5 km derinde olan 4.7’lik deprem ardçı olup bu bölenin gerginliğinin bir belirtisidir.
Muş’ta son 100 yıl içinde depremleri şunlardır; ilde depremlerin yineleme aralığı 20 ile 40 yıldır. Son olan büyük deprem ise 1966’da Varto’da çok yıkıcı olan Varto Depremidir. Bu bölgeyi gerek kırıklar; Kuzey Anadolu ile Bingöl-Karakoçan Kırığı - Muş ( K 80° D ) Bindirmesi ile Doğu Anadolu Kırığı, Kavakbaşı Kırığı, Malazgirt ( K 85° B ) ile Süphan ( K 60° D ) Kırıklarıdır. Son 110 yıldır ilde olan yıkıcı depremler ile her ilçenin deprem çekince şöyledir.
Malazgirt (1) 5,7+1012; 5,5+1892; 6,3+1907; 6,7+1903, Aktuzla (1), Karahasan (1), Nurettin (1), Varto (1) 5,9+1946; 5,6; 4,0; 6,9; 6,2; 6,1+1966, Çaylar (1), 4,1+2010,Karaköy (1), Muş İçi (1) 4,0+1962, Kızılağaç (1), Mercimekkale (1), Bulanık (1) 5,2+1982; 6,3+1903, 4,5+2011 Erentepe (1), Karaağıl (1), Hasköy (1), Korkut (1)
Değinim: Ayraç içindeki sayılar (1) o yerleşimin deprem önem ölçüsünü gösterir.
Ancak, oluşan bu küme depremlerin, yaklaşık 6,2-6,4 büyüklüğünde olacak bir depremin doğum sancıları olup olmadığını bilemiyoruz. Ancak bu olasılık göz ardı edilmemelidir. Muş ilinin yer-yapı-deprem davranış özelliklerine bakıldığında, bu bölgede göçmeler 5,7 büyüklüğünden sonra başlamaktadır. Valilikçe Muş başta olmak üzere, köy, bucak, ayrıca mezralarda M=7,2 ye dayanamayacak konutların belirlenerek, yerine dayanıklı konutların yapılması, çadır, ölü torbası, yiyecek biriktirmekten daha gerçekçi olacaktır. Türkiye’de bir kişinin depremden ölmesinin ekonomiye verdiği dokunca 1 milyon dolardır. Oysa ölmemesi için deprem öncesi yapılması gereken yatırım yalnızca 5 bin dolardır
.
Kaynak:(Ahmetercan.com)
